Karbonmonoksit gazı, karbon içeren maddelerin tam olmayan yanmaları sonucu ortaya çıkan kokusuz, renksiz, tatsız ve zehirli bir gazdır. Özellikle kış aylarında soba, şofben, kombi zehirlenmelerine neden olmaktadır. Ülkemizde her yıl binlerce kişi karbonmonoksit zehirlenmesinden etkilenerek acil servislerde tedavi edilmektedir. Ne yazık ki birçok vatandaşımız da karbonmonoksit zehirlenmesi nedeniyle hayatını kaybetmektedir.
Kokusuz, renksiz ve tatsız bir gaz olması nedeniyle sinsi bir zehirlenmeye neden olmaktadır. Gıda zehirlenmesi, migren ve psikolojik sorunlarla karıştırılmaktadır. Zehirlenmenin şiddetine göre baş ağrısı, mide bulantısı, kusma, halsizlik, baş dönmesi, bayılma gibi şikayetlerle kendini gösterebilir.
Karbonmonoksit gazı zehirleyici etkisini kanda oksijen taşıyan hücrelerde bulununan ve “hemoglobin” adı verilen moleküle bağlanarak yapar. Bu bağlanma gücü oksijenle karşılaştırıldığında yaklaşık 200-240 kat daha fazladır. Hemoglobine bağlanan karbonmonoksit, hemoglobinin oksijen taşıma yeteneğini yitirmesine ve dolayısıyla zehirlenme belirtilerinin ortaya çıkmasına neden olur.
Yukarıda bahsedilen şikayetler oluştuğunda etkilenen kişiler hemen temiz havaya çıkmalı / çıkartılmalı ve acil yardım numaraları aranarak etkilenen kişilerin en yakın acil servise ulaşmaları sağlanmalıdır.
Karbonmonoksit zehirlenmesi tanısı hastadan alınan kan gazı örneğinde karboksihemoglobin (COHb) değerlerinin normalden yüksek bulunmasıyla konur.
Tedavinin temelini hastaya oksijen solutulması oluşturur. Hafif zehirlenme olgularında hastaya rezervuarlı maske ile oksijen solutulması yeterli iken daha şiddetli zehirlenmelerde hastanın hayatını kurtarmak yada zehirlenmenin hastanın üzerinde oluşturabileceği nörolojik (sinir sistemi) hasarları engelleyebilmek için Hiperbarik Oksijen Tedavisi gerekir.
Hiperbarik Oksijen Tedavisi kanda oksijen taşıyan hücrelere bağlanmış olan karbonmonoksiti hızla uzaklaştırarak kanın oksijen taşıma kapasitesini eski haline getirir ve zehirlenmenin hasta üzerinde oluşan etkilerini ortadan kaldırır.
SGK Sağlık Ödeme Tebliği’ne göre, “Karbonmonoksit Zehirlenmesi” tanısı Hiperbarik Oksijen Tedavisi için ödeme kapsamındadır.
0312 231 35 57