Osteomyelit” kelimesi tıp camiası için kemik enfeksiyonlarını tanımlamada kullanılan genel bir terimdir. Süreye, oluşum mekanizmasına, anatomik olarak gibi çeşitli sınıflandırmalar içinde incelenebilmektedir.
Hiperbarik Oksijen Tedavisi açısından değerlendirildiğinde osteomyelitlerin süreye göre sınıflandırılması tedavi için uygun hasta seçimi konusunda kolaylık sağlamaktadır. Süreye göre sınıflandırıldığında osteomyelitler:
Akut ve kronik osteomyelitler arasında her zaman kesin bir zaman ayrımı yapılamamakla birlikte çeşitli bulguların görüldüğü ilk 6 haftalık dönem akut osteomyelit olarak adlandırılabilir.
Osteomyelit tanısında hastalığın klinik değerlendirmesi yanında, yapılan çeşitli kan tetkikleri (tam kan, sedimentasyon, CRP gibi), mikrobiyolojik tetkikler (kültür ve antibiyogram) ve çeşitli radyolojik tetkikler (röntgen, bilgisayarlı tomografi, MRI, sintigrafi) kullanılmaktadır.
Osteomyelit tedavisi uzun süren ve sabırla takip edilmesi gereken bir tedavidir. Uzun süreli antibiyotik kullanımı, cerrahi operasyonlar, diyabet hastalarında kan şekeri regülasyonu gibi konularda gerektiğinde farklı tıp branşlarının birlikte çalışma zorunluluğunu gerektirmektedir.
Bu temel yaklaşımların yanında Hiperbarik Oksijen Tedavisinin uygulanması hastalığın tedavisine büyük katkı sağlamaktadır. Literatürde Hiperbarik Oksijen Tedavisi alan hastalarda iyileşme sürecinin hızlandığı ve hastalığın tekrarlama olasılığının daha az olduğu bildirilmektedir. Hiperbarik Oksijen Tedavisi bu etkilerini kemik dokusunda iyileşme için gereken oksijeni sağlayarak yapmaktadır. Enfeksiyon nedeniyle kemikte ileri derece düşük olan oksijen seviyelerinin normal ve hatta normalin üzerine çıkarılmasıyla, oksijensizlik yüzünden yeterince fonksiyon gösteremeyen, vücudun mikroplara karşı savunmasını sağlayan bağışıklık sistemi hücrelerinin yeniden aktif hale gelmesi sağlanmaktadır. Bunun yanında tedavide kullanılan antibiyotiklerin mikroplar üzerindeki etkilerini arttırarak antibiyotik tedavisinin daha etkin olmasını sağlamaktadır. Yeni kılcal damar oluşumunu arttırmakta ve bölgenin kanlanmasına katkıda bulunarak iyileşme sürecini hızlandırmaktadır. Hiperbarik Oksijen Tedavisi aynı zamanda kemik yapımı için gerekli oksijen seviyesini de sağlayarak, enfeksiyonun neden olduğu düşük oksijen nedeniyle işlev göremeyen kemik hücrelerinin yeniden işlev görmesini sağlar.
Hiperbarik Oksijen Tedavisi sadece kronik osteomyelit hastalarının değil aynı zamanda “kafa kemikleri”, “vertebra (omurga kemiği)”, “sternum (iman tahtası kemiği)” ve “mandibula ve maksilla (çene kemiği)” kemiklerinin akut enfeksiyonlarında da son derece başarılı bir şekilde kullanılmaktadır.
Yukarıda bahsedilen etkileri dolayısıyla, Hiperbarik Oksijen Tedavisi kronik osteomyelit ve bazı akut osteomyelitlerin tedavisinde mutlaka, ana tedavi uygulanmalarının yanında destek tedavisi olarak uygulanmalıdır.
SGK Sağlık Ödeme Tebliği’ne göre, “Kronik ve bazı Akut Osteomyelitler” Hiperbarik Oksijen Tedavisi için ödeme kapsamındadır.